Pytania do SIWZ

"Kiedy nie odpowiadamy na pytania wykonawcy ?dotyczące? treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia?

Problematyka wyjaśniania i zmiany treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia (w skrócie również ?SIWZ?) została uregulowana w art. 38 Pzp.

Wyjaśnianie i zmiana treści SIWZ są czynnościami o odmiennym celu i znaczeniu. Każdorazowo jeżeli wyjaśnienia treści SIWZ prowadzą do nadania jej zapisom nowego znaczenia mamy do czynienia z modyfikacją jej treści (zob. wyrok z dnia 8 marca 2011 r., KIO 368/11).

Na kwestię wyjaśnień i zmiany treści SIWZ zwróciła uwagę Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 2 czerwca 2010 r. KIO 917/10 stwierdzając, że ?W przypadkach, gdy wyjaśnienia nie wpływają na zmianę treści specyfikacji lub ogłoszenia, a tylko uszczegółowiają tam znajdujące się postanowienia, zamawiający może poprzestać tylko na wyjaśnieniach i nie dokonywać modyfikacji specyfikacji czy nie publikować zmian w ogłoszeniu. Zamawiający nie musi także za każdym razem pisać, że w danym zakresie modyfikuje postanowienia specyfikacji, gdyż i bez takich formuł wykonawcy i zamawiający muszą się stosować do wyjaśnień. Jednak zastosowanie formuły mówiącej o modyfikacji specyfikacji w określonym fragmencie jest wskazane, bowiem rozwiewa jakiekolwiek wątpliwości i kieruje uwagę odbiorcy na modyfikowane postanowienia, nawet, gdy czyta on wyjaśnienia bez najwyższej koncentracji. Wyjaśnienia treści specyfikacji służą doprecyzowaniu, rozwinięciu kwestii wynikających z postanowień w celu przedstawienia ich celowościowego rozumienia, niedoprecyzowanych z rożnych przyczyn na etapie tworzenia SIWZ.?.

W wyroku z dnia 6 maja 2011 r., KIO 836/11 Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła natomiast, że ?Wyjaśnienia treści siwz, o których mowa w art. 38 ust. 2 ustawy, stanowią uszczegółowienie, ewentualnie doprecyzowanie opisu zawartego w siwz w zakresie przedstawionym przez wykonawców występujących z zapytaniami. Zatem, wyjaśnienie nie może stanowić podstawy wprowadzenia innego wymagania niż zawarte w treści siwz, w tym przypadku wyeliminowania możliwości stosowania urządzenia dopuszczonego pierwotnie, jako dowolne elementy, ewentualnie inne urządzenia. Izba uznała, że udzielenie wyjaśnień rozbieżnych z pierwotną treścią siwz, zawężających rodzaj urządzeń oddziaływania, jak zgodnie potwierdzono na rozprawie, wykracza poza możliwość wynikającą z treści przepisu art. 38 ust. 2 ustawy.?.

Należy również zauważyć, że ?Wyjaśnić można treść czegoś co istnieje, dodanie nowej możliwości nie jest wyjaśnieniem, lecz zmianą SIWZ, która winna powodować zmianę jego postanowień? (zob. wyrok z 28 marca 2011 r., KIO 545/11).

Wykonawca zawsze (ale przed upływem termin u składania ofert) może zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a zamawiający jest obowiązany udzielić wyjaśnień niezwłocznie, jednak nie później niż w terminach określonych w art. 38 ust. 1 Pzp, pod warunkiem że wniosek o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia wpłynął do zamawiającego nie później niż do końca dnia, w którym upływa połowa wyznaczonego terminu składania ofert. Oczywiście, jeżeli wniosek o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia wpłynął po upływie terminu składania wniosku lub dotyczy już udzielonych wyjaśnień, zamawiający może udzielić wyjaśnień albo pozostawić wniosek bez rozpoznania. Przedłużenie terminu składania ofert nie wpływa natomiast na bieg terminu składania wniosku.

Oczywiście zamawiający jest obowiązany udzielić wyjaśnień wykonawcy, jednak tylko wtedy, gdy z treści wniosku wynika, że wykonawca nie rozumie treści SIWZ i zwraca się do zamawiającego o wyjaśnienie.

Wyjaśnianie (zwane również tłumaczeniem) jest jedną z odmian rozumowania. Wyjaśnianie  jest zadaniem myślowym, które polega na wskazaniu uzasadnienia dla danej treści SIWZ. Wyjaśnianie treści SIWZ polega zatem na udzieleniu odpowiedzi na pytanie ?dlaczego tak jest jak zamawiający postanowił w treści SIWZ ??

Przepis art. 38 ust. 1 Pzp odnosi się wyłącznie do sytuacji, gdy wykonawca nie rozumie treści SIWZ i w celu jej zrozumienia zwraca się do zamawiającego o jej wyjaśnienie. Takie rozumowanie art. 38 ust. 1 Pzp jest istotne, ponieważ przepisy Pzp nie obligują zamawiającego do obowiązku udzielana wyjaśnień, gdy wykonawca zwraca się do zamawiającego w innym celu niż wyjaśnienie treści SIWZ.

Reasumując, jeżeli z treści pisma (tzw. ?wniosku?) wynika, że celem wykonawcy nie jest uzyskanie wyjaśnienia treści SIWZ, zamawiający nie odpowiada na takie pismo. Oczywiście z wyjątkiem przypadku, gdy wykonawca w piśmie żąda zmiany treści SIWZ.

W wyroku z dnia 28 stycznia 2015 r., KIO 110/15 Krajowa Izba Odwoławcza zwróciła uwagę, że ?(...) rzeczą zamawiającego jest wprowadzenie w postępowaniu jasnych, jednoznacznych i niesprzecznych reguł postępowania, które nie będą dawały jego uczestnikom pola do odgadywania i snucia domysłów co było zamiarem zamawiającego i jaki jest wymagany przedmiot zamówienia. SIWZ opracowana na użytek postępowania winna być dokumentem czytelnym i jednoznacznym. Udzielane zaś wyjaśnienia mają służyć wyeliminowaniu wątpliwości co do brzmienia SIWZ.?

Należy pamiętać, że w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego wszczętych i niezakończonych przed dniem 18 października 2018 r., a w przypadku postępowań prowadzonych przez centralnego zamawiającego, przed dniem 18 kwietnia 2017 r. komunikacja między zamawiającym a wykonawcami odbywa się zgodnie z wyborem zamawiającego za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy - Prawo pocztowe, za pośrednictwem posłańca, faksu lub przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Jeżeli zamawiający lub wykonawca przekazują oświadczenia, wnioski, zawiadomienia oraz informacje za pośrednictwem faksu lub przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, każda ze stron na żądanie drugiej strony niezwłocznie potwierdza fakt ich otrzymania.

W uchwale z dnia 21 grudnia 2012 r., KIO/KD 97/12, Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że nieuprawnione jest stanowisko Zamawiającego, zgodnie z którym telefoniczne udzielenie odpowiedzi na pytania dotyczące SIWZ nie stanowiło naruszenia przepisów Pzp.

Jeżeli zamawiający udostępnił SIWZ na stronie internetowej, treść zapytań wraz z wyjaśnieniami zamawiający tylko zamieszcza na stronie internetowej, na której została udostępniona SIWZ.

Ponieważ przepisem art. 1 pkt 60 ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1020) został uchylony art. 42 ust. 2 Pzp, w przypadku, gdy zamawiający udostępnił SIWZ na stronie internetowej (np. postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego), zamawiający treści zapytań wraz z wyjaśnieniami nie przekazuje wykonawcom, ?którym przekazał specyfikację istotnych warunków zamówienia?.

Udzielenie wyjaśnień nie obliguje zamawiającego do zmiany terminu składania oferty.

Istotne jest, by ?wyjaśnienia? zamawiającego nie spowodowały zmiany treści SIWZ."