Robota dodatkowa to nie to samo co zamówienie dodatkowe.
PRACE DODATKOWE A ZAMÓWIENIA DODATKOWE
Czy pojęcie ?prace dodatkowe? (roboty dodatkowe) jest tożsame z pojęciem ?zamówienia dodatkowe? ?
Nie. Są to dwie różne kwestie. Przypomnijmy zatem, czym jest zamówienie dodatkowe. Jest to zamówienie, którego przedmiot wykracza poza opis przedmiotu zamówienia zawarty w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia na zamówienie podstawowe. Zamówienie dodatkowe to nowe zamówienie, którego udzielamy w trybie zamówienia z wolnej ręki przy zachowaniu procedury wynikającej z ustawy ? Prawo zamówień publicznych (dalej: ?ustawa Pzp?).
Zgodnie z art. 67 ust.1 pkt 5 ustawy Pzp zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień dodatkowych, nieobjętych zamówieniem podstawowym i nieprzekraczających łącznie 50 % wartości realizowanego zamówienia, niezbędnych do jego prawidłowego wykonania, których wykonanie stało się konieczne na skutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia, jeżeli:
a) z przyczyn technicznych lub gospodarczych oddzielenie zamówienia dodatkowego od
zamówienia podstawowego wymagałoby poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów
lub
b) wykonanie zamówienia podstawowego jest uzależnione od wykonania zamówienia
dodatkowego;
Pojęcie ?prace dodatkowe? (roboty dodatkowe) nie zostało określone w ustawie Pzp. Pojęcie to jest natomiast zdefiniowane w art. 630 Kodeksu cywilnego.
Art. 630 Kc
§ 1. Jeżeli w toku wykonywania dzieła zajdzie konieczność przeprowadzenia prac, które nie
były przewidziane w zestawieniu prac planowanych będących podstawą obliczenia
wynagrodzenia kosztorysowego, a zestawienie sporządził zamawiający, przyjmujący
zamówienie może żądać odpowiedniego podwyższenia umówionego wynagrodzenia.
Jeżeli zestawienie planowanych prac sporządził przyjmujący zamówienie, może on żądać
podwyższenia wynagrodzenia tylko wtedy, gdy mimo zachowania należytej staranności
nie mógł przewidzieć konieczności prac dodatkowych.
§ 2. Przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, jeżeli wykonał
prace dodatkowe bez uzyskania zgody zamawiającego.
Warto w tym miejscu przypomnieć, że Kodeks cywilny zawiera przepisy ogólne, w stosunku do których ustawa Pzp stanowi lex specjalis. W zakresie nieuregulowanych w przepisach ustawy Pzp do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wykonawców należy stosować wprost (a nie jedynie odpowiednio) przepisy Kodeksu cywilnego. Tak wypowiedział się również Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 20 stycznia 2004 r., sygn. akt V Ca 2344/03: ?Nie budzi żadnych wątpliwości, że ustawa o zamówieniach publicznych (wyrok został wydany pod rządami ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych ale zachowujący swoją aktualność również w nowym stanie prawnym), będąca w przeważającej części aktem funkcjonalnym (proceduralnym) nie tylko nie wyłącza stosowania przepisów Kodeksu cywilnego, ale wręcz nakazuje je stosować?. Wynika to z art. 14 ustawy Pzp, który stanowi że:
Art. 14 Pzp
Do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wyko?nawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
Artykuł 14 ustawy Pzp jest jednym z najważniejszych przepisów ustawy Pzp z punktu widzenia praktyki udzielania zamówień publicznych. Artykuł 14 ustawy Pzp jest przepisem ?domykającym? system zamówień publicznych, gdyż w przypadku nieznalezienia (jak to ma miejsce w przypadku prac dodatkowych) odpowiedzi na wątpliwości prawne na gruncie ustawy Pzp, mamy uprawnienie oraz obowiązek korzystania z regulacji zawartych w Kodeksie cywilnym. Regulacja zawarta w art. 14 ustawy Pzp stanowi wyraz tego, że system zamówień publicznych jest częścią prawa cywilnego. Zarówno czynności dokonywane w toku postępowania, jak i umowy będące rezultatem postępowania, mają charakter cywilnoprawny. Dlatego też w pełni uzasadnione jest odniesienie do Kodeksu cywilnego w sprawach nieuregulowanych w ustawie Pzp. W przypadku wystąpienia, w ramach udzielonego zamówienia publicznego, prac dodatkowych należy, moim zdaniem, bezwzględnie stosować postanowienia art. 630 Kodeksu cywilnego.
Prace dodatkowe to roboty, które nie wykraczają poza opis przedmiotu zamówienia (niektórzy komentatorzy ustawy Pzp, z uwagi na zapis art. 140 ust. 3 Pzp, uważają, że są to roboty, które nie wykraczają poza określenie przedmiotu zamówienia zawarte w SIWZ) zawarty w SIWZ.