Responder - ale nie mieli przed a teraz mają problem -
Może to pomoże - wg Łącki iSkibniewski
PYTANIE
Czy można ogłosić przetarg na remont budynku przed uzyskaniem zgody na przesunięcie środków finansowych z innych zadań na ten pilny, wcześniej nie przewidziany cel? Zgodnie z dokumentacją projektową wartość robót remontowych wyniesie ok. 700.000,00 zł., podczas gdy zamawiający aktualnie ma zabezpieczone na remont ok. 500.000,00 zł.
ODPOWIEDŹ
Zgodnie z postanowieniem art. 93 ust. l ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli:
? nie złożono żadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu albo nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu od wykonawcy niepodlegającego wykluczeniu, z zastrzeżeniem pkt 2 i 3;
? w postępowaniu prowadzonym w trybie zapytania o cenę nie złożono co najmniej dwóch ofert niepodlegających odrzuceniu;
? w postępowaniu prowadzonym w trybie licytacji elektronicznej wpłynęły mniej niż dwa wnioski o dopuszczenie do udziału w licytacji elektronicznej albo nie została złożona żadna oferta;
? cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, chyba że zamawiający może zwiększyć tę kwotę do ceny najkorzystniejszej oferty;
? w przypadkach, o których mowa w art. 91 ust. 5, zostały złożone oferty dodatkowe o takiej samej cenie;
? wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć;
? postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Z wymienionych w powołanym przepisie przesłanek unieważnienia postępowania, w opisanym stanie faktycznym możliwe do rozważenia są jedynie dwie - z pkt 4 i 6.
Zamawiający jest obowiązany unieważnić postępowanie, jeśli cena oferty najkorzystniejszej przekracza kwotę, którą może przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Kwoty tej nie należy utożsamiać z ustaloną wartością zamówienia. Wynika ona z możliwości finansowych zamawiającego, określonych w jego planie finansowym lub innym spełniającym podobne funkcje dokumencie, z uwzględnieniem możliwości korekt, których zamawiający może dokonać w swym planie wydatków w odniesieniu do sfinansowania zamówienia będącego przedmiotem postępowania. Wartość zamówienia (ustalona z należytą starannością) odzwierciedla rynkową cenę przedmiotu, który jest objęty postępowaniem, kwota przeznaczona zaś na finansowanie może być np. znacząco wyższa, jeśli zamawiający dysponuje odpowiednimi środkami. Tym samym nawet wówczas, gdy cena najkorzystniejszej oferty przekracza wartość szacunkową zamówienia, ale jednocześnie nie przekracza wysokości kwoty, którą zamawiający przeznaczył na finansowanie zamówienia, nie ma podstaw do unieważnienia postępowania.
Kwoty, jaką zamawiający może przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, nie należy również w pełni utożsamiać z podawaną bezpośrednio przed otwarciem ofert kwotą, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia (art. 86 ust. 3). Powołany przepis nakłada na zamawiającego obowiązek podania bezpośrednio przed otwarciem ofert kwoty, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia.
Ustawodawca celowo użył w tych przypadkach pojęcia (?zamierza przeznaczyć? -?może przeznaczyć?). Podana zgodnie z art. 86 ust. 3 kwota wiąże natomiast zamawiającego w sytuacji, gdy cena najkorzystniejszej oferty jej nie przekracza. Wówczas unieważnienie postępowania na podstawie przesłanki z ust. 4 jest niemożliwe, chyba że zamawiający udowodni, iż od momentu podania kwoty zamierzonej do wyboru najkorzystniejszej oferty zaszły nieprzewidywalne okoliczności, które zasadniczo zmieniły jego możliwości finansowe. Kwota, podana zgodnie z art. 86 ust. 3, nie wiąże natomiast zamawiającego w sytuacji, gdy cena najkorzystniejszej oferty ją przekracza. Wówczas, jeśli po dokonaniu odpowiednich korekt w budżecie zamawiający zabezpieczy wyższe środki na finansowanie zamówienia, nie będzie zobowiązany do unieważnienia postępowania.
Jeżeli zatem przed ogłoszeniem postępowania znana jest wartość zamówienia (700.000,- zł.) i kwota ta - na podstawie art. 86 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych - zostanie podana przez zamawiającego, nie będzie podstaw do unieważnienia postępowania, jeżeli oferty jej nie przekroczą. Tak więc w sytuacji, gdyby okazało się, że na realizację zamówienia zamawiający dysponuje ostatecznie kwotą 500.000,- zł. nie byłoby podstaw do unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. i pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. i pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych także w opisanym stanie faktycznym nie będzie możliwe. Zgodnie z powołanym przepisem unieważnienie postępowania może bowiem nastąpić ze względu na interes publiczny, który sprawia, że dalsze prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia byłoby wbrew temu interesowi. Aby zamawiający mógł powołać się na tę przesłankę, musi udowodnić, że wcześniej, czyli w momencie wszczęcia postępowania, nie można było przy zachowaniu odpowiedniej staranności przewidzieć, iż zmienią się okoliczności, a w wyniku ich zmiany kontynuować postępowania i udzielenie zamówienia publicznego nie będzie leżało w interesie publicznym.
Zmiana okoliczności musi mieć przy tym?charakter istotny, a więc znaczący i niebagatelny. Powołanie się na powyższą przesłankę unieważnienia wymaga od zamawiającego prawidłowego posłużenia się pojęciem ?interes publiczny?, który nie musi być tożsamy z interesem zamawiającego.
Interes publiczny
Zgodnie z uchwałą Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 marca 1997 r. za interes publiczny należy bez wątpienia uznawać korzyści uzyskiwane w wyniku realizacji przedsięwzięć służących ogółowi w zakresie zadań ciążących na administracji rządowej oraz samorządowej, realizowanych w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych, związanych np. z ochroną zdrowia, oświaty, kultury, porządku publicznego. Powołując się na komentowaną przesłankę unieważnienia, zamawiający powinien wskazać, jaki interes publiczny wymaga dokonania przez niego unieważnienia postępowania. Tylko w ten sposób będzie bowiem w stanie udowodnić, że przesłanka ta rzeczywiście wystąpiła. Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 10 lipca 2002 r. (V Ca 960/02) uznał, że nie można postawić znaku równości pomiędzy interesem publicznym a brakiem środków na realizację przedsięwzięcia objętego postępowaniem o udzielenie zamówienia. Należy więc przyjąć, że inne niż wynikające z ogłoszonego postępowania potrzeby zamawiającego i zachodząca w związku z tym konieczność ograniczenia wydatków na nabycie przedmiotu zamówienia nie może być samoistną przyczyną unieważnienia postępowania. Dopiero wykazanie, że wykonanie zamówienia będzie godzić w interes publiczny, może powodować, iż środki nań przeznaczone nie powinny być wydane, a zamówienie nie powinno być udzielone. Ponadto nie zawsze interes publiczny musi przeważać nad interesem indywidualnym. Aby taka sytuacja miała miejsce, interes publiczny musi być na tyle istotny, że niezbędne jest jego postawienie przed indywidualnym interesem uczestników postępowania.
Reasumując stwierdzić należy, że jeżeli zamawiający nie dysponuje środkami finansowymi w wysokości co najmniej równej wartości szacunkowej zamówienia nie powinien ogłaszać postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Jeżeli jednak zamawiający zdecyduje się, pomimo braku środków finansowych na ogłoszenie przetargu, powinien wyznaczyć termin składania ofert tak, aby przed jego upływem znać ostateczną kwotę środków finansowych, jaka może zostać przeznaczona na realizację przedmiotowego zamówienia i otworzyć oferty, jeżeli wartość ta jest nie mniejsza niż wartość szacunkowa zamówienia, w przeciwnym wypadku należy postępowanie unieważnić przed upływem terminu składania ofert.
Edyta Partyn
Podstawa prawna: ? Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(tekst jednolity: Dz. U. z 2007 r. Nr 223 poz. 1655 z późn. zm).