"W ustawie Prawo zamówień publicznych wyraźnie zostało wskazane, jak ma postępować zamawiający, jeżeli po przeanalizowaniu wskazanych wcześniej aspektów ceny będzie miał uzasadnione obawy, że cena w ofercie może być rażąco niska.
Zanim jednak zamawiający odrzuci ofertę, zobowiązany jest przeprowadzić badanie takiej oferty poprzez skierowanie do wykonawcy prośby o udzielenie wyjaśnień dotyczących tych elementów oferty, które mają wpływ na wysokość ceny ofertowej.
Domniemanie, że cena jest rażąco niska, może zostać obalone przez wykonawcę. W tym celu zamawiający zwraca się do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty, które mają wpływ na wysokość ceny.
OrzeczenieTo wykonawca powinien przedstawić dowód na twierdzenie przeciwne do zamawiającego i wykazać, że możliwe i realne jest rzetelne wykonanie zamówienia za zaproponowaną przez siebie cenę (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 26 stycznia 2010; sygn. akt KIO/UZP 1701/10).
Zgodnie z orzecznictwem Krajowej Izy Odwoławczej i sądów okręgowych, na zamawiającym nie ciąży obowiązek bliższego precyzowania zakresu jego wątpliwości albo wskazywania, których składowych oferty cenowej dotyczą jego wątpliwości.
OrzeczenieWykonawca składając wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny, ma obowiązek wskazania nie tylko obiektywnych czynników, mających wpływ na zaoferowaną cenę, ale i dowodów na potwierdzenie tych okoliczności. Natomiast zamawiający ma obowiązek dokonania rzetelnej oceny złożonych przez wykonawcę wyjaśnień, biorąc pod uwagę wszystkie wskazane w nich okoliczności (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 19 stycznia 2010 r.; sygn. akt KIO/UZP 1902/09).
Wykonawca sam decyduje o przyjętych przez siebie metodach kalkulacji i uzasadnieniu szczególnych okoliczności wpływających na wysokość ceny. Jeśli jednak został wezwany do złożenia wyjaśnień, to on musi udowodnić, że zaproponowana cena nie jest rażąco niska. W tym zakresie na wykonawcy spoczywa ciężar dowodu (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 sierpnia 2010 r.; sygn. akt KIO 1605/10).
Zamawiający powinien przeanalizować wyjaśnienia złożone przez wykonawcę. Jednak nawet jeżeli uzna wyjaśnienia wykonawcy za niewystarczające, nie ma obowiązku kontynuowania postępowania wyjaśniającego i ponawiania wezwań. A zatem wykonawca ma tylko jedną szansę na wykazanie, że zaproponowana przez niego cena nie jest rażąco niska.
Wielokrotnie w orzecznictwie wskazywano, że o cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana całkowicie od realiów rynkowych. Przykładem może być oferowanie towarów poniżej kosztów zakupu lub wytworzenia, czy oferowanie usług za symboliczną kwotę, która grozi niebezpieczeństwem niewykonania lub nienależytego wykonania zamówienia w przyszłości."