W. Dzierżanowski "Wykonwaca osobą fizyczną" - Przetargi Publiczne Nr 5 z maja 2012 r.
"Roz?strzygnięcia wymaga także sposób oceny ofert składanych przez osoby fizyczne nieprowadzących działal?ności, w szczególności w kryterium ceny. Rodzajem zamówień najczęściej wykonywanym przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospo?darczej są usługi. Roboty budowlane z racji swego skomplikowania zdecydowanie najrzadziej. Dostawy z kolei ograniczają się z reguły do nabycia praw do utworu. Umowa o świadcze?nie usług zawierana z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej podlega przepisom o obowiąz?kowym ubezpieczeniu emerytalnym i rentowym. Podlegają mu m.in. oso?by wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlece?nia albo innej umowy o świadczenie usług, do której - zgodnie z ustawą Kodeks cywilny - stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Składki na ubez?pieczenie takiej osoby (zleceniobior?cy) opłacane są w części ze środków zleceniobiorcy, tj. z przysługującego mu wynagrodzenia, zaś w pozostałej części przez płatnika (czyli w przy?padku umowy o zamówienie publicz?ne - przez zamawiającego). Wysokość składek przypadająca na płatnika wy?nosi łącznie 9,76% (połowa składki emerytalnej) oraz 6,5% z tytułu składki rentowej podstawy wymiaru składek. Podstawę tę stanowi w przypadku umów zlecenia przychód w rozumie?niu przepisów podatkowych, czyli m.in. przychód z tytułu umów zlecenia pomniejszony o koszty jego uzyska?nia. Koszty te wynoszą obecnie 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż: 1)1335 zł, gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego źródła, 2) 2002 zł 05 gr, gdy podatnik uzysku?je przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego źródła. Przychód ten (pomijając koszty uzyskania) będzie więc równy cenie z oferty wykonawcy, na podstawie której zawarto umowę o zamówienie. Oznacza to, że do tak zawartej umowy zamawiający musi ?dopłacić? w posta?ci składek na ubezpieczenie społecz?ne 16,26%. W interesie finansowym zamawiającego nie może więc leżeć zawieranie umów z osobami fizycz?nymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej. Ten punkt widzenia, wychodzący od interesu finansowego zamawiającego, stał się podstawą sfor?mułowania poglądu, że do oceny ofert złożonych przez osoby fizyczne zamawiający winien doliczać wspomniane 16,26% wynikające z odrębnych prze?pisów, gdyż dopiero wówczas wybie?rana oferta jest dla niego faktycznie najkorzystniejsza. Taki pogląd niekoniecznie jest jednak uzasadniony. Prawo zamówień publicznych zna co prawda sytuacje, w których do ceny podanej w ofercie zamawiający dolicza w celu oceny ofert dodatkowe obciąże?nia (podatek VAT w przypadku dostaw wewnątrzwspólnotowych), jednak jest to okoliczność wyraźnie wskazana w ustawie.
Poza tym jednak kryterium wyboru jest cena. Zgodnie z definicją z ustawy o cenach, do której odsy?ła art. 2 pkt 1 pzp, ceną jest ?wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapła?cić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od to?warów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepi-sów sprzedaż towarów (usługi) podle?ga obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym?. Wydaje się więc trudne, aby do ceny płaconej na podstawie oferty wyko?nawcy można było doliczać inne niż wyraźnie wskazane w ustawie kwo?ty, by następnie porównywać oferty. Z drugiej strony jednak warto pamię?tać, że przytoczona definicja ceny od?nosi się do relacji między kupującym (zamawiającym) a przedsiębiorcą. Nie ma więc jednoznacznego obowiązku, by odnosić tę definicję wprost do wy?konawców niebędących przedsiębior?cami. Rozważenia wymaga, czy jej odpowiednie zastosowanie do nich nie naruszy zasad ustawowych. Nie ma więc wątpliwości, że gdy cena jest płacona np. za wykonanie dzie?lą lub przeniesienie praw autorskich majątkowych, tj. na podstawie umów nieobjętych obowiązkiem odpro?wadzania składek na ubezpieczenie (chyba że dotyczy osób zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę u zama?wiającego), jej zastosowanie nie będzie miało też znaczenia dla prawidłowego zastosowania przepisów, niezależnie od tego, czy wykonawca zamówienia jest przedsiębiorcą, czy też innym podmiotem. Jednak w przypadku wykonawców - osób fizycznych nie-prowadzących działalności - trzeba uwzględniać fakt, że otrzymują oni od zamawiającego (płatnika skła?dek) - poza wynagrodzeniem rów?nym cenie podanej w ofercie - rów?nież świadczenie w postaci opłaconej składki. Gdyby przyjąć, że przedsię?biorca, konkurujący o zamówienie publiczne z osobą niebędącą przed?siębiorcą, składkę taką za siebie (lub pracowników) musi pokrywać z wy?nagrodzenia równego cenie za świad?czenie otrzymane od zamawiającego, zaś osoba niebędącą przedsiębiorcą otrzymuje ją od zamawiającego do?datkowo - zasada równego trakto?wania i uczciwości konkurowania byłaby naruszona rażąco. Należy więc jednoznacznie opowiedzieć się za obowiązkiem doliczania 16,26% ceny do wielkości podanej w ofercie osób nieprowadzących działalności gospo?darczej dla porównania ofert w kryte?rium cenowym"