Cesja wierzytelności
Czy możliwa jest cesja wierzytelności w zamówieniach publicznych?
Kodeks cywilny, który ma zastosowanie również do umów o zamówienia publiczne ( art.139 Pzp) , przewiduje instytucję przelewu wierzytelności (np. zapłaty wynagrodzenia). Czy można ją zastosować w przypadku zamówień publicznych?
Jedną z naczelnych zasad prawa jest wynikająca z art. 531 Kc zasada swobody umów, pozwalająca na dowolne kształtowanie stosunku prawnego, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie lub zasadom współżycia społecznego. Zgodnie z art. 509 § 1 Kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
Art. 509 Kc wyraźnie wskazuje, że zgoda na przelew wierzytelności może być obwarowana zgodą wierzyciela w przypadku odpowiedniego zastrzeżenia umownego, a zamawiający w oparciu o dyspozycję art. 531 Kc, zamierza skorzystać z przysługującego mu uprawnienia do swobodnego, lecz mieszczącego się w granicach prawa, kształtowania stosunku prawnego. Przeniesienie przez wykonawcę wierzytelności jest dozwolone o ile nie ma zastrzeżenia w umowie (Wyrok KIO z dnia 2010-07-15, KIO 1387/10).
W doktrynie i orzecznictwie podkreśla się dopuszczalność przelewu wierzytelności przyszłych i uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością nie tylko po jej powstaniu, ale i przed jej powstaniem.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej podziela pogląd przedstawiony w uzasadnieniu uchwały SN z dnia 19 września 1997 r. (III CZP 45/97, OSNC 1998 r., Nr 2, poz. 22), w myśl którego do wierzytelności przyszłych zalicza się takie wierzytelności, u podłoża których leży częściowo tylko zrealizowany stan faktyczny uzasadniający ich powstanie, a przykładem takich wierzytelności są wierzytelności o wynagrodzenie przewidziane w umowie o roboty budowlane przed wykonaniem robót.
Takie wierzytelności mogą być przedmiotem umowy przelewu - art. 510 § 1 Kc (Wyrok KIO z dnia 2009-12-10, KIO/UZP 1614/09). Jednakże należy szczególnie zwrócić uwagę, czy strony umowy, z którą związana jest cesja wierzytelności, nie zwarły w niej zapisu o zakazie cesji, bądź czy nie uzależniły przelewu wierzytelności od zgody dłużnika.
Podstawa prawna:
- art. 139 ustawy Prawo zamówień publicznych.( Dz.U. z 2010 r. nr 113, poz. 759).
- art. 509, 510, 531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks Cywilny ( Dz.U z 1964 r. nr 16 poz.93 ze zm.).
Autor: Andrzej Łukaszewicz
Artykuł z dnia: 2011-03-24, ostatnia aktualizacja: 2011-03-24 11:41