"Możesz zwrócić oryginalny dokument gwarancji zostawiając w aktach jego kopię z adnotacją, że oryginał został zwrócony wykonawcy w danym dniu. Kopia może zostać poświadczona za zgodność z oryginałem przez osobę upoważnioną do dokonywania takich czynności w Twojej jednostce.
Jeżeli prowadzisz postępowanie na podstawie znowelizowanych przepisów, to zgodnie z art. 46 ustawy Pzp zwrotu wadium dokonujesz niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej lub unieważnieniu postępowania, z wyjątkiem wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza. Temu wykonawcy wadium zwracasz niezwłocznie po zawarciu umowy w sprawie zamówienia publicznego oraz wniesieniu zabezpieczenia należytego wykonania umowy (jeżeli żądałeś w siwz).
Wadium zwracasz również w przypadku wpłynięcia wniosku o zwrot od wykonawcy, który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert.
Zwrot wadium wniesionego w formie niepieniężnej
Poglądy doktryny w kwestii dokonywania zwrotu wadium wniesionego w formie niepieniężnej są jednak zróżnicowane. Otóż można spotkać się z opinią, iż gwarancja wadialna, której ważność wygasa, traci ustawowe znamiona wadium. W związku z tym nie można mówić o wadium, a co za tym idzie, o konieczności jego zwracania w takim przypadku. Można by więc uznać, że przepisy dotyczące zwrotu wadium mają na celu dyscyplinowanie zamawiającego do niezwłocznego oddania wadium wnoszonego w pieniądzu.
Wykonawca ma prawo żądać zwrotu wadium również przed upływem terminu związania ofertą
Niemniej jednak z taką opinią można by się zgodzić jedynie w przypadku gwarancji wadialnych, których termin ważności upłynął. A przecież wykonawca ma prawo żądać zwrotu wadium również przed upływem terminu związania ofertą. Zarówno w starym, jak i nowym porządku prawnym konieczność zwrócenia wadium jeszcze przed upływem tego terminu następowała w trakcie prowadzenia postępowania przetargowego (po ostatniej nowelizacji - na wniosek wykonawcy, który wycofał ofertę, po wyborze najkorzystniejszej oferty, po unieważnieniu postępowania, a przed nowelizacją - również na wniosek wykonawcy wykluczonego bądź w przypadku odrzucenia oferty). W związku z powyższym gwarancja w takim przypadku jest nadal ważnym wadium, a nie jedynie pozbawionym ważności dokumentem.
Ponadto pamiętać należy o wymaganiach banków czy towarzystw ubezpieczeniowych, które niejednokrotnie zastrzegają w treści gwarancji konieczność jej zwrotu.
Jak się możesz zabezpieczyć?
Jeśli więc dokument gwarancji wadialnej znajduje się w ofercie Twojego wykonawcy, to koniecznym jest dokonanie zwrotu tejże gwarancji. Proponuję jak na wstępie pozostawić w aktach jej kopię ze stosowną informacją o dokonanym zwrocie.
W przyszłości, aby uniknąć podobnych komplikacji, sugeruję żądać w siwz wnoszenia gwarancji w formie niepieniężnej do odpowiedniej komórki finansowej w Twojej instytucji (np. do kasy) lub składania dokumentu gwarancji w osobnej kopercie załączonej wraz z ofertą."
Agata Smerd