Chyba jednak niedopuszczalne są takie zmiany, gdyż gdyby je zastosowano w poprzednio prowadzonym trybie konkurencyjnym krąg wykonawców mógłby być inny:
komentarz:
4)
pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione.
Tym samym, nowelizacja zliberalizowała dotychczasowe warunki, zmniejszając liczbę dotychczasowych postępowań do jednego. Wystarczy zatem, aby w jednym postępowaniu ziściły się okoliczności, o których mowa w omawianym przepisie, aby następne zamówienie przeprowadzić w trybie "z wolnej ręki". Przy czym, jednocześnie ustawodawca rozszerzył katalog sytuacji uzasadniających przeprowadzenie nowego postępowania o przypadek wykluczenia wszystkich wykonawców z postępowania. Wskazana zmiana jest logiczna i koresponduje z treścią przepisów PrZamPubl. Dotychczasowy przepis nie był uzasadniony, bezcelowe było ograniczenie prawa do prowadzenia postępowania w trybie "z wolnej ręki" w sytuacji, gdy żaden z potencjalnych wykonawców na rynku nie był w stanie potwierdzić spełnienia warunków określonych przez zamawiającego.
Okoliczności te muszą być spełnione łącznie. Jeżeli chodzi o "pierwotne warunki zamówienia" przesłankę tę należy czytać w zgodzie z art. 12a PrZamPubl, który traktuje o zmianie istotnej ? dotyczy ona w szczególności określenia przedmiotu, wielkości lub zakresu zamówienia, kryteriów oceny ofert, warunków udziału w postępowaniu lub sposobu oceny ich spełniania, jednakże w konsekwencji użycia przez ustawodawcę terminu "zamówienie" (zdefiniowanego w art. 2 pkt 13 PrZamPubl) "pierwotne warunki zamówienia" należy odnieść tylko do tych postanowień, które mają być przedmiotem umowy o zamówienie publiczne. Do postanowień takich nie należą zatem warunki podmiotowe udziału w postępowaniu. Również art. 31 dyrektywy klasycznej wymienia przypadki uzasadniające zastosowanie procedury negocjacyjnej bez publikacji ogłoszenia o zamówieniu w pkt 1 lit. a, gdzie odwołuje się do pierwotnych (początkowych) warunków kontraktu ? umowy. Przenosząc na grunt prawa polskiego zasadę wyrażoną w art. 31 dyrektywy klasycznej, należy uznać za "pierwotne warunki zamówienia" przede wszystkim wymagania dotyczące przedmiotu zamówienia i sposobu jego realizacji. Konsekwencją przyjęcia takiej interpretacji jest wskazanie na możliwość dokonania przez zamawiającego stosującego zamówienie z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 4 PrZamPubl modyfikacji warunków podmiotowych w stosunku do poprzednich postępowań, np. przez łagodzenie pierwotnie ustalonych warunków udziału w postępowaniu. Niedopuszczalna jest jednak zmiana przedmiotu zamówienia ani jego istotnych cech, która będzie miała wpływ na kształt zamówienia (również przez podzielenie części zamówienia). Zakaz zmian ma zapobiegać sytuacji, w której zamawiający w postępowaniach prowadzonych w trybach konkurencyjnych postawi trudne lub niemożliwe do spełnienia warunki realizacji zamówienia, aby zniechęcić potencjalnych wykonawców do ubiegania się o te zamówienia, a potem udzieli danego zamówienia w trybie niekonkurencyjnym, na zmienionych już warunkach (por. uchw. KIO z 2.2.2010 r., KIO/KD 6/10).
Należy także podkreślić, że nie każda zmiana pierwotnych warunków zamówienia, nawet dotycząca przedmiotu zamówienia i sposobu jego realizacji, będzie miała istotny charakter. Istotna zmiana pierwotnych warunków zamówienia będzie miała miejsce wtedy, gdy zamawiający zmieni pierwotne warunki zamówienia w sposób zasadniczy, powodujący, że nie można go już porównać z pierwotnie opisanym przedmiotem zamówienia. Taka wykładnia znaczenia istotnej zmiany w rozumieniu art. 67 ust. 1 pkt 4 PrZamPubl uzasadniona jest celem tego przepisu, który ma umożliwić zamawiającemu zaspokojenie swoich potrzeb w sytuacji, gdy potencjalni wykonawcy nie są zainteresowani uzyskaniem zamówienia. Istotną zmianą okoliczności będzie sytuacja, w której, np. zamawiający dokonał istotnej zmiany technologii, parametrów technicznych lub zakresu zamówienia. Reasumując, za istotną zmianę warunków zamówienia uważać można każdą zmianę, mającą wpływ na wyniki prowadzonego uprzednio postępowania o udzielenie zamówienia, w odniesieniu np. do zainteresowania udziałem w postępowaniu potencjalnych wykonawców.