Zgodnie z art. 443 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, w przypadku umów zawieranych na okres powyżej 12 miesięcy zamawiający ma obowiązek płacenia wykonawcy wynagrodzenia w częściach, po wykonaniu części umowy, lub udzielenia wykonawcy zaliczki na poczet wykonania zamówienia.
Zamawiający zobowiązany jest do określenia w umowie, jaki procent wynagrodzenia będzie wypłacał za poszczególne części, przy czym procentowa wartość ostatniej części wynagrodzenia nie może wynosić więcej niż 50% wynagrodzenia należnego wykonawcy.
Ustawa Pzp nie narzuca określonego modelu płatności częściowych, zatem – w zależności od charakteru i rodzaju zamówienia, jego zakresu i wielkości, a także sposobu i terminu realizacji – model płatności częściowych może być różny (np. rozliczenia miesięczne, kwartalne, po dostarczeniu określonej partii towaru). To od zamawiającego zależy, jaki model płatności częściowych przyjmie, jednakże musi pamiętać o określeniu, jaki procent wynagrodzenia będzie wypłacał za poszczególne części i jaka będzie wartość ostatniej części.
Poszczególne części wynagrodzenia wypłacane powinny być po wykonaniu części umowy. Wykonanie umowy (części umowy) polega zaś na spełnieniu określonego świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w umowie. W tym miejscu przypomnieć należy, że – na zasadzie odesłania zawartego w art. 8 ust. 1 ustawy Pzp – w kwestiach wykonania umowy w sprawie zamówienia publicznego, które nie zostały uregulowane ustawą Pzp, zastosowanie znajdą przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.).
W świetle art. 443 ustawy Pzp zapłata danej części wynagrodzenia jest ściśle związana z wykonaniem przez wykonawcę określonej części zamówienia, za wykonanie której w umowie przewidziano zapłatę części wynagrodzenia. Jak wynika z ww. przepisu – zapłata następuje po wykonaniu danej części umowy. Zatem jeśli wykonawca nie wykona danej części umowy (tj. nie spełni określonej umową części świadczenia), to brak jest podstaw do wypłacenia mu wynagrodzenia za niezrealizowaną część zamówienia.
Uwzględniając określoną w art. 443 ustawy Pzp zasadę, że wynagrodzenie płacone jest za wykonane części umowy, umowa powinna zawierać zapisy dotyczące sposobu, w jaki zamawiający weryfikował będzie fakt wykonania przez wykonawcę poszczególnych jej części.
Powyższa kwestia związana jest ściśle z obowiązkiem określenia w umowie warunków zapłaty wynagrodzenia, który to obowiązek wynika z art. 436 pkt 2 ustawy Pzp. Przepisy ustawy Pzp nie zawierają regulacji odnośnie sposobu weryfikacji ww. okoliczności faktycznych dotyczących wykonania części umowy, gdyż kwestia ta uzależniona jest od specyfiki, charakteru i rodzaju danego zamówienia. Zatem tryb postępowania w celu stwierdzenia przez zamawiającego, czy poszczególne części umowy zostały wykonane, kształtowany jest swobodnie w umowie zawartej między zamawiającym a wykonawcą. Należy przy tym wskazać, że zgodnie z dyspozycją art. 431 ustawy Pzp zamawiający i wykonawca wybrany w postępowaniu o udzielenie zamówienia obowiązani są współdziałać przy wykonaniu umowy w sprawie zamówienia publicznego, w celu należytej realizacji zamówienia. Współdziałanie to po stronie zamawiającego może dotyczyć np. obowiązku przyjęcia świadczenia czy odbioru rzeczy przy dostawach
Źródło: www.uzp.gov.pl
