W dniu 24 stycznia 2019 roku udostępniony został projekt nowej ustawy Prawo zamówień publicznych.

Opracowany przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii oraz Urząd Zamówień Publicznych projekt nowej ustawy – Prawo zamówień publicznych dnia 24 stycznia 2019 roku został skierowany do uzgodnień, opiniowania i konsultacji publicznych. Opracowanie nowej ustawy zostało poprzedzone szerokimi konsultacjami Koncepcji nowego Prawa zamówień publicznych z dnia 6 czerwca 2018 r., zwanej dalej „Koncepcją Prawa zamówień publicznych”, w której zdiagnozowano główne obszary identyfikujące potrzebę wprowadzenia nowych rozwiązań optymalizujących proces udzielania zamówień. Koncepcja Prawa zamówień publicznych została przygotowana wspólnie przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii oraz Urząd Zamówień Publicznych. Konsultowany dokument spotkał się z szerokim zainteresowaniem, co zostało poparte licznymi uwagami i postulatami. Zidentyfikowano następujące kluczowe problemy w dziedzinie zamówień publicznych wymagające nowych rozwiązań, które zostały zaprojektowane w nowej ustawie:

• brak powiązania wydatków z realizacją polityki oraz celów strategicznych państwa;
• dużą liczbę wyłączeń spod reżimu systemu zamówień publicznych, które negatywnie wpływają na transparentność i dostępność zamówień publicznych;
• wybieranie rozwiązań najtańszych zamiast najbardziej efektywnych w dłuższym okresie; nieproporcjonalny do potencjału udział przedsiębiorców z sektora MŚP w rynku zamówień publicznych;
• nieefektywne zarządzanie procesem zakupowym od planowania udzielenia zamówienia, przygotowania postępowania po podsumowanie jego realizacji;
• koncentracja zamawiających na spełnieniu wymogów formalnych zamiast na uzyskaniu najlepszego jakościowo produktu lub usługi;
• niski odsetek zamówień udzielonych w innych trybach niż przetarg nieograniczony i wolna ręka (negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny, negocjacje bez ogłoszenia oraz partnerstwo innowacyjne i licytacja elektroniczna stanowią zaledwie 1,27% postępowań);
• zmniejszające się zainteresowanie wykonawców rynkiem zamówień publicznych (w 2017 r. w ok. 43% postępowań złożona została tylko jedna oferta);
• ograniczona dostępność do środków odwoławczych do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) oraz skarg na wyroki KIO do sądów powszechnych;
• niejednolitość orzecznictwa KIO i sądów powszechnych w przedmiocie zamówień publicznych;
• brak wyodrębnionej i uproszczonej procedury udzielania zamówień poniżej progów unijnych;
• rozproszony i nieefektywny system kontroli;
• brak przejrzystości ustawy wywołany licznymi nowelizacjami.

Projekt nowej Ustawy Prawo zamówień publicznych – nowości:

W projekcie zaproponowano następujące regulacje o kluczowym znaczeniu wychodzące naprzeciw oczekiwaniom podmiotów publicznych jak i wykonawców:

1. Wprowadzenie podstawy prawnej do stworzenia polityki zakupowej państwa, która będzie narzędziem do realizacji polityki gospodarczej państwa.
2. Zwiększenie roli planowania w zamówieniach publicznych poprzez:

1) wprowadzenie obowiązku dokonania analizy przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia;

2) nałożenie obowiązku na centralne organy administracji rządowej określenia strategii zarządzania dla poszczególnych kategorii zakupowych (drzewo kategorii zakupowych) oraz wskazanie zamówień stanowiących realizację polityki państwa; obowiązek ten będzie stanowił ramy dla rocznych planów postępowań, obecnie funkcjonujących w ramach Pzp;

3) wprowadzenie obowiązku kwartalnej aktualizacji rocznych planów postępowań;

4) koncentrację ogłoszeń o zamówieniach w oficjalnym publikatorze, tj. Biuletynie Zamówień Publicznych (poniżej progów UE) oraz Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (powyżej progów UE); 5) zwiększenie znaczenia dialogu z wykonawcą poprzez podkreślenie roli przygotowania postępowania;

6) wprowadzenie do ustawy zasady efektywności.

3. Uproszczenie zasad podmiotowej kwalifikacji wykonawców poprzez:

1) uproszczenie warunków udziału w postępowaniu;

2) ograniczenie i doprecyzowanie przesłanek wykluczenia.

4. Uproszczenie proceduralne w postępowaniach powyżej i poniżej progów unijnych poprzez:

1) odrębne tryby udzielania zamówień powyżej progów unijnych,

2) uproszczenie i uelastycznienie procedury dla zamówień poniżej progów unijnych.

5. Zrównoważenie stron w umowach w sprawie zamówienia publicznego poprzez:

1) określenie zasad kształtowania umów;

2) wprowadzenie katalogu klauzul abuzywnych;

3) określenie obowiązkowych postanowień umownych;

4) wprowadzenie nowych zasad waloryzacji wynagrodzenia.

6. Wprowadzenie obowiązku ewaluacji realizacji umowy.
7. Zniesienie odpowiedzialności solidarnej wykonawców w trybie partnerstwa innowacyjnego.
8. Wprowadzenie obowiązku stosowania zaliczek lub częściowych płatności w umowach powyżej 12 miesięcy.
9. Usprawnienie postępowania skargowego na orzeczenia KIO poprzez:

1) obniżenie opłaty od skargi na orzeczenie KIO;

2) wydłużenie terminu na wniesienie skargi na orzeczenie KIO.

10. Usprawnienie systemu kontroli poprzez:

1) wspólne przepisy ogólne dotyczące kontroli zamówień publicznych;

2) przeprowadzanie kontroli na podstawie analizy ryzyka naruszenia prawa;

3) obowiązek publikacji wytycznych dotyczących prowadzenia kontroli przez organy kontroli.

11. Wzmocnienie roli Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w przygotowywaniu i propagowaniu dobrych praktyk i wzorców dokumentów, które będą stanowiły wsparcie dla zamawiających.
12. Wprowadzenie nowego rozwiązania mającego na celu pozasądowe rozwiązywanie sporów.

Nowa Ustawa Prawo zamówień publicznych – terminy:

Planowany termin wejścia w życie nowego prawa to początek roku 2020 roku. 

Zobacz projekt ustawy – Prawo zamówień publicznych

Zobacz uzasadnienie do projektu ustawy – Prawo zamówień publicznych