Komisja Europejska wyjaśnia jakie możliwości i elastyczność jest dostępna w oparciu o unijne ramy dotyczące zamówień publicznych na dostawy, usługi, roboty budowlane w dobie epidemii COVID-19.
Nabywcy publiczni mają kilka możliwości, które mogą rozważyć:
- po pierwsze, w pilnych przypadkach mogą skorzystać z możliwości znacznego skrócenia terminów, aby przyspieszyć przebieg postępowań prowadzonych w oparciu o procedurę otwartą lub procedurę ograniczoną,
- jeżeli taka elastyczność będzie niewystarczająca, można przewidzieć procedurę negocjacyjną bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu. Ostatecznie można by nawet dopuścić bezpośrednie udzielenie zamówienia wybranemu wcześniej podmiotowi gospodarczemu, pod warunkiem że podmiot ten jest jako jedyny w stanie zrealizować wymagane dostawy przy ograniczeniach technicznych i czasowych spowodowanych pilną koniecznością,
- ponadto nabywcy publiczni zdaniem Komisji Europejskiej powinni również rozważyć możliwość znalezienia alternatywnych rozwiązań i nawiązania współpracy z podmiotami rynkowymi.
W niniejszych wytycznych skupiono się w szczególności na postępowaniach o udzielenie zamówienia w przypadku zaistnienia wyjątkowo pilnej konieczności, która umożliwia nabywcom publicznym dokonanie zakupu w ciągu kilku dni, a nawet – w razie potrzeby – godzin. Na wypadek sytuacji dokładnie takiej jak obecny kryzys wywołany epidemią COVID-19, który stanowi wyjątkowo pilną okoliczność, której nie można było przewidzieć, w dyrektywach UE przewidziano brak ograniczeń proceduralnych. Konkretnie, procedura negocjacyjna bez uprzedniej publikacji umożliwia nabywcom publicznym nabywanie dostaw i usług w możliwie krótkim terminie. Zgodnie z tą procedurą, którą określono w art. 32 dyrektywy 2014/24/UE, nabywcy publiczni mogą prowadzić bezpośrednie negocjacje z potencjalnym kontrahentem (potencjalnymi kontrahentami), przy czym nie istnieje wymóg uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu, nie ma określonych terminów, minimalnej liczby potencjalnych kontrahentów, których należy zaprosić do negocjacji; brak jest także innych wymogów proceduralnych. Na szczeblu UE nie są regulowane żadne czynności proceduralne. W praktyce oznacza to, że organy mogą działać tak szybko, jak jest to technicznie lub fizycznie możliwe, a postępowanie może stanowić de facto bezpośrednie udzielenie zamówienia i podlegać wyłącznie fizycznym lub technicznym ograniczeniom związanym z faktyczną dostępnością i szybkością dostawy.